İNCİKLİK DÜŞMƏK

İnciklik — insanın haqsız yerə səbəb olmuş kədərə, təhqirə reaksiyası, eləcə də mənfi çalarlı emosiyalar və bunun doğurduğu hisslər. Buraya incimiş insanın qəzəbi və heç bir şeyin düzəldilə bilməyəcəyi bir vəziyyətdə özünə təəssüf hissi daxildir. O, ədalət anlayışı ilə sıx bağlıdır. Belə ki, insana ədalətsizlik üz verəndə o, inciyir. Tədqiqatçılar inciklik təcrübəsini fitri emosiya hesab etmirlər. Körpələrin arsenalında fitri qəzəb hissi var, lakin onlar hələ də mürəkkəb inciklik hissini mənimsəməyiblər. İnciklik adətən 2–5 yaş arasında öyrənilir, müntəzəm və ya yaradıcı şəkildə digər uşaqlardan, bəzən daha böyük uşaqlardan modellərdən mənimsənilir. Qəzəb duyğuları əvvəllər heç vaxt anadangəlmə olanlar siyahısında görünməmişdir. Hal-hazırda, bir çox təcrübəli psixoloqlar qeyd edirlər ki, uşaqlarında inciklik emosiyaları dərhal, sözün əsl mənasında doğuşdan yaranır.

Eşqə düşmə, vurulmaq, aşiq olmaq adətən başqa bir insana qarşı güclü bağlılıq və sevgi hisslərinin inkişafıdır. İngilis dilində bu termin (ing. falling in love) metaforik xarakter daşıyır, prosesin fiziki "yıxılma" aktı kimi ani, idarəolunmaz olduğunu və sevgilini “xəstəliyə düşmək” və ya “tələyə düşmək” kimi həssas vəziyyətdə buraxdığını vurğulayır. Bu, həm də prosesdə aşağı beyin mərkəzlərinin əhəmiyyətini əks etdirə bilər, bu, rasional beyni (Con Klizin sözləri ilə desək) “bu aşiq olmaq çox qəribədir...” nəticəsinə gətirə bilər. O, okkultizmlə həmsərhəddir”. == Faktorlar == === Psixoloji === “Aşiq olana güclü töhfə verən məlum faktorlara yaxınlıq, oxşarlıq, qarşılıqlılıq və fiziki cəlbedicilik daxildir”, eyni zamanda, proses köhnə uşaqlıq bağlılıq nümunələrinin yenidən aktivləşdirilməsini nəzərdə tutur. İki insan arasında dərin qurulmuş psixoloji paralellər də onların cütləşmə-bağlanmasının əsasını təşkil edə bilər ki, bu da sadəcə narsisistik identifikasiyası ilə həmsərhəd ola bilər. Yunqçular eşqə düşmək prosesini anima və ya animusun digər insana proyeksiyası kimi baxırlar və bunun daxil ola biləcəyi anlaşılmazlıq potensialı var. === Kimyəvi === Eşqə düşmə zamanı iki kimyəvi reaksiya baş verir ki, bu da oksitosin və vazopressinin artmasıdır; və Elisabeth Young-Bruehl göstərir ki, "biz aşiq olduğumuz zaman öz beynimizin emosional mərkəzlərindən keçən təbii amfetamin axınına düşürük". Sosiobiologiyaya gəlincə, vurğulanır ki, həyat yoldaşlarının seçimi yalnız başın öhdəsinə buraxıla bilməz və kompleks neyrokimyəvi dəstək tələb olunmalıdır.